مطمئن ترین روش تشخیص کروناویروس چیست؟ - مجله صادق ویلا

به گزارش خبرنگاران، راحسان مصطفوی، رئیس مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران در مصاحبه با فارس در پاسخ به این پرسش که تست سرولوژی با تست PCR در تشخیص کرونا چه تمایزی با هم دارد؟، گفت: نتیجه آزمایش منفی آنتی بادی برای کرونا، رد نماینده عفونت قبلی با این بیماری نیست.

وی ادامه داد: از روزهای اولی که بیماری کووید 19 به جامعه جهانی معرفی گردید، آزمایش مولکولی مبتنی بر PCR به عنوان استاندارد طلایی تشخیص مطرح بوده و هنوز هم آزمایش تشخیصی بهتر و مطمئن تری وجود ندارد.

رئیس بخش اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران متذکر شد:برای انجام آزمایش مولکولی، نمونه گیری از بینی یا حلق فرد مشکوک به بیماری توسط سواپ های مخصوص انجام می گردد و اثر بقایای ژنتیکی ویروس مورد آنالیز قرار می گیرد.

مصطفوی افزود: در کنار آزمایش ملکولی، آزمایش سرولوژی که مبتنی بر نمونه خون هستند هم مورد استفاده قرار می گیرد که به دلیل جواب های مثبت و منفی کاذبی که دارند، ارزش تشخیصی نداشته و در تحقیقات مورد استفاده قرار می گیرد تا معین کند که احتمالا چه درصدی از جامعه روبرو با ویروس را داشته اند و به اشکال بی علامت یا علامت دار بیماری مبتلا شده اند.

وی بیان داشت: این آزمایشات، مبتنی بر این واقعیت است که متعاقب روبرو فرد بیمار با ویروس، پاسخ سیستم ایمنی فعال می گردد و آنتی بادی های ضد ویروس که مهمترین آنها دو نوع IgG و IgM هستند فراوری می شوند که قابل شناسایی اند.

رئیس بخش اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران یادآور شد: دوره کمون (نهفتگی) کووید 19، حدود 5 تا 6 روز است. ️از اواسط هفته دوم پس از دوره کمون بیماری، آنتی بادی های ضد ویروس قابل شناسایی می شوند و هفته سوم، احتمالا بهترین زمان انجام آزمایش آنتی بادی یا سرولوژی است.

مصطفوی اضافه نمود: تست مثبت آنتی بادی (IgG یا IgM) به معنای واکنش دفاعی بدن در مقابل ویروس است. میزان آنتی بادی IgM در زمان کوتاهی به پیک رسیده و به سرعت و در حدود سرانجام هفته ششم کاهش می یابد و مثبت بودن IgM به هیچ وجه به معنای ناقل بودن فرد بیمار نیست. آنتی بادی IgG مدت زمان طولانی تری نسبت به IgM بالا می ماند.

وی متذکر شد: نکته ای که وجود دارد این است که پاسخ سیستم ایمنی افراد در روبرو با ویروس فقط ایمنی هومورال و پاسخ مبتنی بر فراوری آنتی بادی نیست و ایمنی سلولی هم در این رابطه مطرح است؛ حتی برخی از مقالات نقش مهم تری را برای ایمنی سلولی مطرح می نمایند.

رئیس بخش اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران توضیح داد:اینکه اثر آنتی بادی ضد ویروس را در چه افرادی بتوانیم شناسایی کنیم، متاثر از عوامل مختلفی است؛ هر چقدر شدت بیماری در فردی که به بیماری مبتلا شده است بیشتر باشد، انتظار داریم میزان آنتی بادی فراوریی هم بیشتر بوده و شانس شناسایی آن در نمونه خون اخذ شده بیشتر باشد.

مصطفوی ادامه داد: متقابلا هرچقدر فرد بدون علامت یا کم علامت تر باشد، احتمالا سیستم ایمنی هومورال کمتر تحریک می گردد.

وی ابراز داشت: مثلا اخیرا در مطالعه ای نشان داده شده است که در 93 درصد افراد روبرو یافته با ویروس که بیمار بدون علامت بوده اند، ایمنی سلولی ایجاد شده است، اما فقط در 60 درصد این افراد، آنتی بادی ضد ویروس قابل شناسایی بوده است.

رئیس بخش اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران ابراز داشت: به عبارتی حدود 40 درصد افراد با وجود اینکه آلوده به ویروس شده بوده اند، اما در آزمایشات سرولوژی، اثری از سابقه بیماری نشان داده نشده است. این مطالعه گویای آن است که مخصوصا در مبتلایان بدون علامت، تنها به وسیله آنالیز آنتی بادی در خون نمی توان در خصوص سابقه آلودگی اظهار نظر کرد.

مصطفوی توضیح داد: در مطالعه دیگر در آمریکا بر روی پرسنل بهداشتی و درمانی خط مقدم مبارزه با کووید 19، که این افراد قاعدتا در معرض میزان ویروس بالاتری بوده اند و انتظار داریم بیشتر به اشکال شدیدتر بیماری مبتلا شده باشند، بعد از 60 روز از آغاز بیماری، آنتی بادی ضد ویروس فقط در حدود 70 درصد افراد بیمار قابل شناسایی بوده است.

رئیس بخش اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران ادامه داد: گفتنی است که شناسایی آنتی بادی در بدن افراد به عوامل دیگری نظیر نوع آزمون سرولوژی و میزان حساسیت آن هم بستگی دارد. نتیجه اینکه عدم شناسایی آنتی بادی در بدن افراد به معنی نبود روبروه قبلی در فرد نیست. افراد ممکن است قبلا روبروه با بیماری داشته و بیمار شده باشند و در زمان مطالعه هم پاسخ ایمنی سلولی داشته باشند اما در مطالعه سرولوژی، اثری از بیماری را نشان ندهند.

وی بیان داشت: در تفسیر مطالعات سرواپیدمیولوژی که در ارتباط با کووید 19 انجام می گردد حتما باید این درصد قابل توجه افراد را که به طور کاذب، جواب آنالیز آزمایش سرولوژی آن ها منفی می گردد در حالیکه روبرو قبلی با ویروس را داشته اند، مدنظر داشته باشیم. البته همانطور که قبلا گفته شد، آزمون های سرولوژی علاوه بر جواب های منفی کاذب، دارای جواب های مثبت کاذب هم هستند که مورد بحث ما در اینجا نبوده است.

مصطفوی ادامه داد: گفتنی است که شناسایی آنتی بادی در بدن افراد به عوامل دیگری نظیر نوع آزمون سرولوژی و میزان حساسیت آن هم بستگی دارد؛ نتیجه اینکه عدم شناسایی آنتی بادی در بدن افراد به معنی نبود روبرو قبلی در فرد نیست.

رئیس بخش اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران اضافه نمود: افراد ممکن است قبلا روبرو با بیماری داشته و بیمار شده و در زمان مطالعه هم پاسخ ایمنی سلولی داشته باشند اما در مطالعه سرولوژی، اثری از بیماری را نشان ندهند.

وی بیان داشت: در تفسیر مطالعات سرواپیدمیولوژی که در ارتباط با کووید 19 انجام می گردد، حتما باید این درصد قابل توجه افراد را که به طور کاذب، جواب آنالیز آزمایش سرولوژی آنها منفی می گردد، در حالی که روبرو قبلی با ویروس را داشته اند، مدنظر داشته باشیم البته همانطور که قبلا گفته شد، آزمون های سرولوژی علاوه بر جواب های منفی کاذب، دارای جواب های مثبت کاذب هم هستند که در اینجا مورد بحث ما نیست.