چطور در فضای الکترونیکی برترین باشیم؟ - مجله صادق ویلا

حال اینجا این پرسش پیش مى آید که آیا رهبرى در یک سازمان الکترونیکى متفاوت از یک سازمان سنتى است؟ مدیران سازمان هاى الکترونیکى که در هر دو این سازمان ها کار نموده اند، این تفاوت را تائید مى نمایند. قطعاً در سازمان هاى الکترونیکى، رفتار سازمان مدیران و اصول مدیریتى با دگردیسى خاصى همراه مى گردد. مدیران در امر مدیریت سازمان هاى الکترونیکى، قائل به چهار تفاوت مى شوند که عبارتند از: وجود منظرهى از آینده، انعطاف پذیرى، توانایى براى تامین انتظارات بالا و ساختار الکترونیکی.

1. تمرکز بر آینده نگرى: بنیانگذار شرکت پرایس لاین دات کام مى گوید مسائل امروزى را فراموش کنید. شما به مرحله اى رسیده اید که بایستى دائماً بر ایجاد مسائل آینده متمرکز شوید. این مستلزم رهبرى مبتنى بر منظره و یک درک عمیق است از اینکه چطور فناورى، در حال تغییر شغل رهبر است. برترین رهبران یک نقشه ذهنى از صنعت، فرصت ها و ضعف ها ترسیم مى نمایند و آنها این نقشه ذهنى را دائماً بررسى مى نمایند. رهبرى مبتنى بر منظره بى تردید در هر سازمانى مهم است. اما در یک محیط پرجنب و جوش افراد احتیاج بیشترى به چنین رهبرانى دارند. قوانین و سیاست ها و رویه هایى که سازمان هاى سنتى تر را ترسیم مى نمایند جهت را به کارمندان نشان داده و عدم اطمینان را براى آنها کاهش مى دهند، اینچنین دستورالعمل هاى رسمى شده اى معمولاً در سازمان هاى الکترونیکى وجود ندارند. بنابراین وظیفه مدیران الکترونیکى این خواهد بود که به وسیله منظرهشان، جهت حرکت را ارائه دهند.
2. حفظ انعطاف پذیرى: رهبران الکترونیکى احتیاج به انعطاف پذیرى بالایى دارند. آنها مجبورند تا با فراز و نشیب ها سازگارى داشته و زمانى که متوجه مى شوند که کار به درستى انجام نمى گردد، سازمانشان را تغییر جهت بدهند. آنها مجبور هستند تا تجربه اندوزى را تشویق نمایند.
3. چیره شدن بر انتظارات بالا: خاتمه رهبران الکترونیکى در یک دنیایى با انتظارات بالا زندگى مى نمایند. سرمایه گذاران خصوصاً در شرکت هاى دات کام انتظار رشد سریع سرمایه شان را دارند و زمانى که یک کسب و کار الکترونیکى عمومى مى گردد به طور شگفت انگیزى انتظارات بالاى بازار، به رهبران براى انجام تعهدات فشار زیادى وارد مى آورند. بازار براساس انتظارات و نه واقعیات شکل مى گیرد.
4. ساختار الکترونیکى: تئورى اقتضایى (Contingency Theory) فیدلر را فراموش کنید. سازمان هاى الکترونیکى منحصراً به ساختارهاى ارگانیک متکى هستند. آنها احتیاج شدید به ارتباطات عمودى، افقى، مورب، تیم هاى فراسلسله مراتبى و وظیفه اى و رسمیت پایین براى کسب انعطاف پذیرى و آزادى عمل دارند. سازمان هاى الکترونیکى مبتنى بر ساختارهاى تیمى هستند که حول پروژه ها طراحى مى گردند. این سازمان ها احتیاج به کارمندانى دارند، که تحمل ابهام را داشته و بتوانند در آشوب رشد نموده و مهارت هاى تیمى قوى را دارا باشند. در حقیقت یک نوع مدیریت مارتیسى (Matrix Management) در این سازمان ها که ساختار الکترونیکى دارند حاکم است.

در سازمان هاى الکترونیکى کارمندیابى بسیار مهم است. کارمندانى که توانایى کار فکرى پرمشقت و تحت فضاى دیجیتالى را ندارند و شدیداً عاطفى هستند، مناسب این کار نیستند. بیشتر شرکت هاى کسب و کار الکترونیکى یک روش تهاجمى را براى استخدام افراد به کار مى گیرند. آنها مدیران ارشد را بیش از شرکت هاى سنتى درگیر این مسئله مى نمایند و به طور فعال ترى متقاضیان باصلاحیت را جست وجو مى نمایند. جامعه پذیر کردن کارمندان با مبانى کسب و کار الکترونیک از اهمیت بسزایى برخوردار است. این شکل حتى براى افرادى که در سطح مدیریتى نیز به کار گرفته مى شوند نیز وجود دارد. اگرچه این افراد از تجربه کارى بالا برخوردارند، و چون از محیط هاى کارى سنتى آمده اند، بنابراین مدتى طول مى کشد تا با حال و هواى سازمان هاى الکترونیکى سازگار شوند. استفاده از تجارب سازمان هاى الکترونیکى پیروز غربى، کشور را در راستا الکترونیکى شدن سازمان ها و نیل به دولت الکترونیک جوابگو بهتر راهنمایی مى کند که باید به آن توجه کافى مبذول داشت. ایجاد مرکز مدیریت سایت هاى دولتى ایران در وب، نخستین گام در شکل گیرى سازمان هاى الکترونیکى در ایران به شمار مى رود.