فضیلت روز عرفه در روایات و احادیت معتبر دینی چیست؟ - مجله صادق ویلا

فضیلت روز عرفه در احادیث

امیر مؤمنان علی(ع) درباره راز وقوف در عرفات و فضیلت روز عرفه فرمود:

عرفات، خارج از مرز حرم است و مهمان خدا باید بیرون دروازه، آن قدر تضرع کند تا لایق ورود به حرم شود.

امام سجاد(ع) در حدیثی در توصیف فضیلت روز عرفه فرمود:

عصر روز عرفه و ظهر روز دهم که حاجیان در منا حضور دارند، خدای سبحان به فرشتگان مباهات می کند و می فرماید: اینان بندگان من هستند که از راه های دور و نزدیک با مسائل بسیار به اینجا آمده و بسکمک از لذت ها را بر خود حرام کرده و بر شن های بیابان های عرفات و منا خوابیده اند و این گونه با چهره های غبارآلود، در پیشگاه من اظهار ناتوانی و خواری می کنند. اینک به شما اجازه دادم تا آنان را ببینید. آنگاه فرشتگان حق به اذن خداوند بر دل ها و اسرار نهان آنها آگاه می شوند.

از امام صادق(ع) سؤال شد: عرفات را چرا عرفات نامیده اند؟

حضرت فرمود: جبرئیل، حضرت ابراهیم را روز عرفه به این مکان آورد، چون ظهر فرا رسید، جبرئیل گفت: ای ابراهیم! به گناه خود اعتراف کن و مناسکت را بیاموز! چون جبرئیل گفت اعتراف کن! این سرزمین عرفات نامیده شد.

پیامبر اکرم(ص) نیز در بیان فضیلت روز عرفه می فرماید:

خداوند در هیچ روزی به میزان روز عرفه، بندگان خود را از آتش جهنم آزاد نمی کند.

در میان گناهان، گناهانی است که جز در عرفات بخشیده نمی شود.

هنگامی که مردم در عرفات وقوف می کنند و حاجت های خود را با گریه و زاری درخواست می کنند، خداوند نزد فرشتگان به این مردم افتخار می کند و به فرشتگان خطاب می کند: آیا نمی بینید که بندگان من از راه های دور و غبارآلود به سوی من آمده اند و مالشان را در راه من خرج کرده اند و بدن ها را خسته کرده اند؟ به عزت و جلالم سوگند! گناهکارانشان را به نیکوکارانشان می بخشم و آنها را از گناه پاک می کنم، مانند روزی که از مادر متولد شده اند.

آنگاه که در عرفات وقوف کنى، چنانچه گناهانت به تعداد شن های شنزار یا ستارگان آسمان یا قطره های باران باشد، خداوند آنها را خواهد بخشید.

نقل است از رسول خدا(ص) پرسیدند:

چه کسی از اهل عرفات، گناهش از همه بزرگ تر است؟ حضرت فرمود: کسی که عرفات را درک کرده باشد و گمان کند خداوند او را نیامرزیده است.

امام سجاد (ع) در روز عرفه صدای نیازمندی را شنید که گدایی می کرد. به او فرمود: وای بر تو! آیا در مثل چنین روزی از غیر خدا درخواست می کنى، درحالی که در این روز برای بچه هایی که در شکم مادران هستند، امید سعادت و خوشبختی می رود.

امام باقر(ع) نیز در بیان فضیلت روز عرفه فرمود: هیچ کس (چه نیکوکار و چه بدکار) در عرفات وقوف نمی کند، مگر اینکه خداوند دعایش را مستجاب می کند

همانطور که از امام باقر علیه السلام چنین نقل شده است که فرمود: یوم عرفه یوم دعاء و مس أله1 روز عرفه روز دعا و درخواست [از خداوند] است.

از طرفی روز نهم ذی الحجه روز شهادت حضرت مسلم ابن عقیل فرستاده سید الشهدا علیه السلام به کوفه است که به امر ابن زیاد و پس از بی وفایی و پیمان شکنی مردم مظلومانه به شهادت رسید.در فضیلت آن حضرت همین بس که سالها پیش از شهادتشان رسول اکرم صل الله علیه و آله وسلم خطاب به امیرالمومنین علیه السلام فرمودند:فرزند عقیل در راه محبت فرزند تو کشته می شود دیدگان مومنین بر او می گرید و فرشتگان مقرب بر او درود می فرستند.2

لازم بذکر است در این روز جناب هانی ابن عروه نیز که بزرگ طایفه خویش بود به جرم پناه دادن و کمک به حضرت مسلم به شهادت رسید و بدن مطهر هر دو بزرگوار در زاویه مسجد کوفه دفن گشت.

اعمال روز عرفه چیست؟

گفته شده است که حسین بن علی این دعا را در روز عرفه و در صحرای عرفات و در کنار همراهانش در بیرون خیمه ها خوانده است. این دعای نسبتاً طولانی از اعمال مهم شیعیان در روز عرفه است که پس از نماز ظهر و عصر تا غروب خوانده می شود.

بر پایهٔ آنچه در اول برخی نسخ های دعا ذکر شده، این دعا از طریق بشر و بشیر بچه ها غالب اسدی نقل شده است.

1. غسل

برای بهره بردن از فضیلت روز عرفه ابتدا مستحب است که غسل به جا آورید.

2. زیارت امام حسین (ع)

دگر فضیلت روز عرفه خواندن این دعاست؛ ثواب خواندن زیارت امام حسین (ع) برابر با هزار حجّ و هزار عمره و هزار جهاد بلکه بالاتر است و احادیث در کثرت فضیلت زیارت آن حضرت در این روز متواتر است و اگر کسی توفیق یابد که در این روز در تحت قُبّه مقدّسه آن حضرت باشد ثوابش کمتر از کسی که در عرفات باشد نیست،بلکه زیاده و مقدّم است.

3. نماز روز عرفه

نماز روز عرفه نیز فضیلت دارد؛ دو رکعت نماز بعد از نماز عصر و قبل از خواندن دعاهای عرفه در زیر آسمان به جا آورده شود، در رکعت اوّل بعد از حمد توحید و در دویم بعد از حمد قُل یا اَیهَا الْکافِروُنَ بخواند بعد از آن چهار رکعت نماز گذارد در هر رکعت بعد از حمد توحید پنجاه مرتبه بخواند. نزد حق تعالی به گناهان خود اعتراف کند تا گناهانش آمرزیده شده و از ثواب عرفات بهره مند شود. سپس مشغول شود به اعمال و ادعیه عرفه که از حُجَج طاهِرِهِ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِم روایت شده است.(وسائل الشیعه، ج8، ص183)

4. ذکر معروف روز عرفه از حضرت امام صادق علیه السلام

در باب فضیلت روز عرفه، خواندن دعای امام حسین علیه السلام و دعای ام داود در روز عرفه سفارش شده است.

پس بخوان این صَلَوات را که از حضرت صادق علیه السلام منقول است که هر که بخواهد شاد کند محمّد و آل محمّد را در صَلَوات بر ایشان بگوید:

5. در آخر روز عرفه این دعا خوانده شود

سخن آخر

در این مطلب در مورد فضیلت روز عرفه به صورت تمام و کمال توضیحاتی دادیم؛ نهم ماه ذی الحجه روز عرفه است که در تمام سال ممتاز به دعا و عبادت می باشد. همانطور که در میان شبهای سال هیچ شبی به میزان شب قدر اهمیت ندارد بعداز ظهر روز عرفه نیز در میان روزهای سال امتیازی ویژه دارد.

گرچه در روز عرفه حضور در کنار قبر مطهر سید الشهدا علیه السلام ونیز تشرف به حج و وقوف در صحرای عرفات فضیلت و توفیق عظیمی است که بسکمک از ما از آن محرومیم،اما دعا و درخواست از پیشگاه خداوند رحمان و رحیم در عصر روز عرفه برای هرکس در هر کجا که باشد بسیار مغتنم است.

حال که با فضیلت روز عرفه آشنا شدید، در انتها به شما پیشنهاد می کنیم برای عرض تبریک خدمت دوستانتان از مطلب تبریک روز عرفه با عکس، پیام و متن های زیبا و نو دیدن بفرمایید.