کشف لنگر بزرگ در دریای مازندران و خاتمه باز یک معما - مجله صادق ویلا

به گزارش خبرنگاران، زمستان سال 1400 صیادان ایزدشهر (شهرستان نور) به فاصله حدود هزار متری از ساحل و از اعماق دریای مازندران به شکل کاملاً اتفاقی لنگری بسیار بزرگ و نادر از جنس چوب و آهن را با تور ماهیگیری و تراکتور به ساحل آوردند. از آن موقع موضوع شناسایی دقیق تر این اثر تاریخی و آنالیز میدانی کرانه یادشده با هدف شناسایی احتمالی بقایای کشتی در ذیل برنامه های پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران نهاده شد.

سامان سورتیجی سرپرست هیأت باستان شناسی زیر آب که در پی کشف این لنگر، شناسایی بقایای کشتی احتمالی را نیز شروع نموده بود، در خاتمه این عملیات، اعلام نمود: در نتیجه این آنالیز ها، آثاری از کشتی یا بقایایی دیگر به دست نیامد.

این غواص پنج ستاره که تجربه آنالیز و کاوش های باستان شناسی در آب های عمیق و تاریک جنوب کشور چین را در کارنامه خود دارد، اظهار کرد: این آنالیز با توجه به کدورت آب، در تاریکی مطلق و در برودت طاقت فرسا به شیوه جستجو به وسیله لمس بستر دریا انجام شد.

استادیار و عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی وگردشگری اظهار کرد: برنامه آنالیز باستان شناسی زیر آب در محدوده ایزدشهر از ردیف اعتبارات استانی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران و با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با هدف شناسایی و مطالعه بقایای کشتی تاریخی در گستره ای که پهنه تورریزی صیادان بوده است، انجام شد.

سورتیجی گفت: قطعاً اعتبار محدود پروژه امکان بهره مندی از دستگاه های سنجش پیشرفته مثل سونار و مولتی بیم را برای شناسایی دقیق تر بستر دریا فراهم نمی کرد، از این رو اعضاء گروه به شیوه معمول و جایگزین دستگاه های سنجش به یاری طناب در عمق های 5 تا 14 متر که احتمال وجود بقایای کشتی در قعر دریا بود، اقدام به طناب کشی، لاین بندی و جستجو به روش های تناوبی و مدور کردند که البته در نتیجه این آنالیز ها آثاری از کشتی یا بقایای فرهنگی دیگر بدست نیامد.

این باستان شناس زیر آب اضافه نمود: البته این احتمال هم وجود دارد که لنگر مکشوفه جزیی رها شده از یک کشتی بزرگ و تاریخی باشد، اما بی تردید دستگاه های سنجش تخصصی می تواند وجود بقایای کشتی شکسته را در اعماق دریا و در زیر لایه ماسه و لجن به قطعیت برساند.

سورتیجی درباره منشاء و قدمت لنگر پیدا شده، گفت: این اثر ارزشمند با حدود سه متر و 60 سانتیمتر عرض در بخش چوبی و بعلاوه دو متر و 65 سانتیمتر ارتفاع در بخش فلزی بر اساس منابع روسی، بدون شک متعلق به کشور روسیه است، اما به منظور شناسایی گونه و سالیابی مطلق آن، نمونه چوب لنگر به وسیله پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به مؤسسه بین المللی مطالعات مدیترانه و شرق موسوم به ایزمئو در شهر رم کشور ایتالیا ارسال و در حال حاضر در مراحل آزمایشگاهی است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی وگردشگری اضافه نمود: این برنامه تنها به عملیات غواصی و کشف بقایای شناور محدود نشد، بلکه در پیوند با موضوعات مختلف باستان شناسی دریایی مشمول معرفی پیشینه دریانوردی و تجارت در حوزه مورد پژوهش، پیمایش و آنالیز ساحل، روایت صیادان محلی، شناسایی و مستندسازی فنی لنگر و سازه های مرتبط با دریا مثل اسکله قدیمی شهرستان نور و ... نیز شده است.

سورتیجی گفت: در نتیجه این دستاوردها، به ضرورت توسعه و توسعه این شاخه مهم از باستان شناسی، بانک اطلاعات جامعی از پیشینه فرهنگی و توجه انسان های گذشته به دریا تهیه شده است.